Het verschil met Edward Huizenga van Hand Washing Angels
Het verschil met Edward Huizenga van Hand Washing Angels
Soms, als je beelden van de plasticsoup, daklozen in de kou of de wanhoop van migranten dobberend op zee ziet, bekruipt het gevoel: maar wat kan ik in doen? Hoe kan ik bijdragen? Ik ben maar alleen en het probleem is zo overweldigend groot. Waar te beginnen?
In Het verschil laten we mensen aan het woord die op enig moment gewoon zijn begonnen bij te dragen. Vaak zonder vooropgezet plan, maar vanuit hun gevoel dat toekijken niet langer een optie was. Dat het overigens niet altijd van een leien dakje ging, hoort er ook bij. Zoals Sam van Tol van Correctbooks ooit zei: ‘Je moet het gewoon doen, dan zie je vanzelf wel wat je tegenkomt.’
Deze week Edward Huizenga over hoe hij met Hand Washing Angels kinderen leert handen wassen.
Wie
Het is aan het eind van het gesprek over hygiëne en handenwassen dat de staat van de Nederlander nog even ter sprake komt. ‘Uit onderzoek, hoewel al wat verouderd, blijken we het vieste volkje van Europa te zijn’, zegt Edward Huizenga, Professor Motivatie, Strategie en Gedragsverandering aan de universiteit van Maastricht.
De professor zelf begint het gesprek overigens met schone handen. ‘Kijk’, had hij de blauwe Hand Washing Angels zeep gedemonstreerd waarmee kinderen zowel in Afrika als ook in Nederland leren handen te wassen. Het blauwe schuim laat het onverbiddelijk zien als je een plekje vergeten bent.
Het moment dat hij dacht…
Het is 2018, Covid-19 is een nog onbekend virus als Simon Blyth, een goede collega van hem er op wijst dat 21 procent van de jonge kinderen in Kenia regelmatig thuiszit met diarree en buikklachten door infectieziekten. Veroorzaakt door slechte hygiëne. Handen wassen is geen gangbare gewoonte, en op veel plekken in de wereld niet iets dat je van huis uit meekrijgt. Maar wel iets zo simpel dat het veel kinderen voor ziekte en zelfs overlijden kan behoeden.
Tijd om kinderen te leren hun handen te wassen. Tijd voor gedragsverandering. En laat dat nou net het stokpaardje van de professor zijn. Want het is mooi als hij, vanuit dat wat hij doceert, ook daadwerkelijk bijdraagt aan verandering. Dus besluiten hij en Simon de uitdaging aan te gaan.
Hand Washing Angels
Ze roepen de hulp in van een kinderpsycholoog. Want hoe kun je het ontwerp handen wassen zo maken dat het kinderen aanpreekt, ze motiveert en hoe beloon je vervolgens hun gedrag? Huizenga weet als geen ander dat het 60 tot 90 dagen duurt voordat nieuwe gewoonten ingesleten zijn. Maar hoe geef je de kinderen zolang een positief gevoel?
Er komt een mooie blauwe zeep, er wordt ingespeeld op de magische wereld van kinderen en er komen strips met Luna en haar hondje. Afhankelijk van de faciliteiten wast Luna haar handen in een bak of in een wasbak. Voor de kinderen in de Royal Gate School in Bondo Kenia, waar als pilot voor gekozen werd, was het meteen een succes. De Hand Washing Angels zijn een feit.
De Hand Washing Angels gaan uit van een even simpel als doeltreffend concept: maak het de kinderen duidelijk waarom het belangrijk is, maak het makkelijk, maak het wenselijk, beloon het, maak het waardevol en tot slot maak er een gewoonte van.
Tot zover de theorie.
Wat bracht het teweeg?
Het idee was dat leraren aan het begin van de ochtend met hun leerlingen het ritueel zouden opstarten. Niks fijner dan met schone handjes aan de dag beginnen toch? Alleen, toen kwam de praktijk op de Royal Gate School om de hoek: kinderen zijn net stuiterballen als ze binnenkomen dus dat schoot niet op. Een pauzemoment later op de dag bleek effectiever.
Fraaie bijvangst was dat de kinderen zo enthousiast werden dat ze thuis hun ouders ook onder handen namen: ‘Kijk papa, kijk mama zo moet je je handen wassen!’ En het toppunt waren toch wel die hoogwaardigheidsbekleders die de school bezochten en het blauwe schuim over hun handen smeerden om verbaasd te constateren dat hun handen nog nooit zo zacht hadden aangevoeld.
Huizenga hanteert de 1 -5-25 regel. Gaat het op een school goed, start hij op vijf nieuwe scholen en als dat een succes is, worden het er 25. En dan een nieuw land: Oeganda volgde en inmiddels staan ook scholen in Vietnam en Thailand in de planning voor 2022.. Bij aanvang doen ze een nulmeting om te zien of er straks ook daadwerkelijk minder kinderen ziek thuisblijven.
En de zeep? Het blauwe schuim maken ze speciaal voor kinderen. Daarna krijgen ze ongebruikte zeep uit hotels. Het doel is in 2023 toch wel 100.000 kinderen met schone handen af te leveren.
Wat drijft hem?
Nieuwsgierigheid naar hoe iets zit. En motivatie. Als ik ergens in geloof, wil ik iets bereiken en het is mooi om te zien als je dan ook mensen meekrijgt die visie te verwezenlijken.
Maar ook de vraag hoe kun je als mens bijdragen? Want naast Hand Washinging Angels is hij met meer bezig wat positieve gedragsverandering vergt. Zoals moeder-kind infectie bij HIV. Hoe krijgt hij HIV besmette zwangere vrouwen zover dat ze hun medicatie nemen?
Wat inspireert hem?
Wielrennen. Het is een soort aflaat. Het leidt tot reflectie, het opladen van jezelf. Het is heerlijke me-time. En muziek: Dance en house.
Podcast die hem raakte
Marc-Marie en Aaf vinden iets. Daar moet hij ontzettend om lachen maar ook een podcast als de Jortcast met Jort Kelder die diepgang aan de wetenschap geeft, kan hem bekoren.
Zijn grootste hindernis
Maar ja, toen kwam Covid-19 en dat had twee tegengestelde gevolgen: 1. De wereld begon het belang in te zien van handen wassen. Zo relatief makkelijk en toch doeltreffend. Er werd aandacht gegenereerd juist door covid.
2. De scholen in Kenia en Oeganda werden gesloten totdat de leraren gevaccineerd zouden zijn. Mogelijk eindelijk in 2022….
De Hand Washing Angels zitten echter niet stil: ze liften vrolijk mee, piggy baggen, noemt de professor het internationale netwerk en de expertise van het schoonmaak bedrijf Diversey gespecialiseerd in hygiëne die in Kenia mensen opleidt. Of op dat van Simavi die waterinstallaties plaatst.
Maar ondertussen hebben ze in ook Nederland pilots gedaan. Want ook hier is handen wassen niet vanzelfsprekend. Dus hielden ze een enquete onder de kinderen; wanneer vergeet jij je handen te wassen? En een experiment met papier en zeep om ze te laten zien wat het effect was.
Het leuke is dat de kinderen in Nederland in contact komen met de kinderen in Kenia via een live stream. Wel bijzonder om te zien hoe 10-jarige kinderen met elkaar in gesprek gaan over hoe ze covid ervaren. Maar ook hoe ze via Tik Tok een dansje en een liedje met elkaar ontwikkelen om te doen tijdens het handen wassen. Want wist jij dat je ook je duim en je pols uitgebreid moet meenemen tijdens het wassen?
Wanneer & wat heeft hij onlangs gegeven?
Recentelijk nog. Hij vindt het fijn om inspiratie en energie te geven aan MBA-studenten om vervolgens te ontdekken dat het gewaardeerd wordt. En gewaardeerd werd hij, want hij werd MBA -docent van het jaar. Toch mooi dat hij hen wist te raken in hun ontwikkeling.
Geeft zelf:
Energie voor verandering en inspiratie. Hij wil zijn energie gebruiken om impact te maken.
Geeftip voor anderen:
Veel mensen zijn onrustig door wat er in de wereld gebeurt. Zoek mensen en bronnen van wijsheid en positieve energie. Zijn eigen motto is: ‘Define yourself by what you love’ van Tim Minchin. ‘Het is goed als je weet hoe jouw liefde en energie kan worden ingezet.’
Hoofdbeeld: Nathan Dumlao