Soms, als je beelden van de plasticsoup, daklozen in de kou of de wanhoop van migranten dobberend op zee ziet, bekruipt het gevoel: maar wat kan ik in doen? Hoe kan ik bijdragen? Ik ben maar alleen en het probleem is zo overweldigend groot. Waar te beginnen?

In Het verschil laten we mensen aan het woord die op enig moment gewoon zijn begonnen bij te dragen. Vaak zonder vooropgezet plan, maar vanuit hun gevoel dat toekijken niet langer een optie was. Dat het overigens niet altijd van een leien dakje ging, hoort er ook bij. Zoals Sam van Tol van Correctbooks ooit zei: ‘Je moet het gewoon doen, dan zie je vanzelf wel wat je tegenkomt.’

Deze week Ellen Willems, alias de Stadsboerin van de Little Big World in Doetinchem

Wie

Ze is journaliste, maar goed journalisten willen ook wel eens wat. Een gemeenschappelijke moestuin bijvoorbeeld. Want in haar eentje had ze al een moestuin. En altijd eten over. Dat ze dan maar weggaf. En daar werden mensen zo blij van dat ze besloot dat er meer gedeeld moest worden. Om te beginnen de moestuin zelf. 

Dus ging ze op zoek naar een buurtmoestuin. Daarmee wilde ze de herkomst van voedsel laten zien, wilde ze de liefde voor de natuur meegeven. Gewoon via een stukje grond niet te ver van de stad. 

Per toeval kwam ze op een dag op het terrein van de voormalige gevangenis waar 3 hectare grond  met een schuur stond. Wat is daar om de hoek had ze gevraagd? Nog een verwaarloosd stuk grond. En zo begon het

Het moment dat ze dacht…

Weet je wat het bij haar is? Pure liefde voor de planeet. Laten we wel wezen, ze zou een prima activiste kunnen zijn, inclusief het zichzelf vastketenen aan de bomen, maar het is misschien toch beter om op een of andere manier constructief bij te dragen aan de oplossing. 

Want we kunnen met z’n allen wel gaan zitten wachten op een klimaatakkoord, maar ja wat doe je in de tussentijd? Je kunt mensen beter laten ervaren wat die grond doet. Bottom up, oftewel vanaf de grond.  

Afijn met €1000 euro spaargeld, 1500 m2 meter uitgeputte grond en een gebouw vol ongedierte ging ze van start. Ooit was het gebouw de werkplaats van de gevangenis geweest, een naargeestige ruimte vol camera’s. 

Als het haar zou lukken iets voor elkaar te krijgen wat mensen waardevol zouden vinden, dan zou het blijvend kunnen zijn. En zo niet? Nou ja dan zou het weer verdwijnen dat was dan maar zo. Er stond niks op papier. En toen kwamen er ineens mensen vragen of ze hulp nodig had en of ze mochten helpen. 

En voor ze het wist had ze een moestuin, een kas, een vlindertuin, kippen, varkens, een ruimte waar je samen kunt eten of lekker koffie bij de kachel kunt drinken als er geen lockdown is, een winkel, een kant en klare afhaal en zijn er workshops. En dat in nog geen drie jaar tijd. 

‘Het leuke van de wereld van alternatieve landbouw is iedereen open staat om de ander iets te leren.’

Wat bracht het teweeg?

In Doetinchem hebben de mensen een plek gevonden die ze kennelijk nodig hadden. Zij zocht een tuin maar het werd een ontmoetingsplek inclusief familie die dit als huis zijn gaan beschouwen. Want laten we wel wezen als mensen uit zichzelf de gordijnen gaan wassen is het een thuis. 

En als je ziet wat er nu van het land komt! Dat is ongelofelijk. Misschien als je realistisch bent is dat ook wel het meest haalbare. Die vliegtuigen krijgen we niet meer uit de lucht, maar de bodem kunnen we wel verbeteren. Dit is een plek waar je dat kunt zien 

Wat drijft haar?

Liefde voor de planeet. Dat je mensen anders kunt laten kijken. Want het klimaatprobleem is een probleem van ons allemaal. Als Nederland straks onder water staat, hebben we daar allemaal last van.

Wat inspireert haar?

Mensen als Wouter van Eck van het voedselbos. Iemand die aanvankelijk overal tegenaan schopte maar zijn woede en zorg heeft omgevormd tot iets productiefs, iets creatiefs.

Film/boek/podcast die binnenkwam

The Joker, ging door merg en been. Wat er gebeurt als we mensen uitsluiten?  Als mensen niet meer mee mogen doen, niet meer gezien worden? Onze maatschappij is vol van mensen die uitgesloten worden omdat ze niet meekomen of afdwalen. 

Zij hoopt juist die mensen hier een plek te geven. Er lopen bij de Stadboerin inmiddels veel mensen met een verhaal voor wie ze de kans en ruimte biedt om te ontdekken wat hun talenten zijn. De vraag is niet: ‘Wat kun je niet maar wat kun je wel? Geef mensen aandacht, dan gaan ze groeien. 

Haar grootste hindernis

Maar ja als je met allerlei mensen te maken krijgt, van wie je het talent wil ontdekken, krijg je ook met instellingen en bureaucratie te maken. Zoals met die jongeren met een migratieachtergrond die hier komen. Fijne jongens die een gezin of een moeder missen en die willen weten hoe je een band plakt of een taart bakt. En dan moet zij voortgangsrapportages maken. Schei toch uit. Laat die jongens lekker zichzelf zijn.

Wanneer & wat heeft ze onlangs gegeven?

De bodem verdient onze zorg en aandacht. Alleen dan kan de aarde ons hoogwaardig voedsel geven. Ik geef aandacht, noeste arbeid en zorg aan een stuk verwaarloosde bodem en kan daar nu gezinnen van voeden. Dat maakt indruk.

Geeft zelf: 

Liefde en energie aan deze plek, met ziel en zaligheid. Voor de grond en voor de mensen.

Geeftip voor anderen: 

Geef aandacht en je zal zien dat het groeit, net als de zaadjes in de grond

Meer verhalen over mensen die het verschil maken? Lees ook:

• Edward Huizenga over zijn aanpak om te leren handen wassen
• Inemarie Dekker over direct doneren
• Elisah Pals van Zero Waste, revolutionair afvalbestrijder